Het Blaauwlakenblok in de jaren Tachtig

Het deel van de Oude Zijds Voorburgwal tussen Zwartlakensteeg (midden) en Sint Annenstraat (rechts).   Foto Ad van der Zee, @ 1984.

Tussen 1983 en 1993 woonde ik in de Sint Annenstraat in het hartje van Amsterdam op de Wallen. Ik schreef daar al eerder een blog over en dus hoef ik dat hele verhaal hier niet te herhalen. Dit gebied, het zogeheten Blaauwlakenblok, was in de jaren daarvoor enorm verkrot geraakt. Dat was moedwillig beleid geweest van het concern van De Bijenkorf, dat alle panden had willen slopen om daar het hoofdkantoor te vestigen. Gelukkig is dat niet doorgegaan, eerst dankzij de inzet van bewoners en krakers en later door het beleid van de gemeente Amsterdam die besloten had om dit monumentale en historische gebied te redden.
Het Blaauwlakenblok wordt begrensd door de Oude Zijds Voorburgwal, de Sint Jansstraat, de Warmoesstraat en de Sint Annenstraat. Ook wordt het blok doorsneden door enkele nauwe steegjes en sloppen, waaronder de Zwartlakensteeg, de Blaauwlakensteeg en de Servetsteeg. Die steegjes werden afgesloten behalve dan voor bewoners. Het herstel van het blok is begonnen eind jaren ’80, maar het heeft heel lang, soms tot na 2010, geduurd voordat alles weer was hersteld. Nu staan alle panden er piekfijn bij.

Medio 1984 maakte ik als bewoner een fotoserie van de panden en het binnenterrein – in zwartwit. Met die foto’s heb ik weinig gedaan, maar onlangs heb ik het oude negatievenarchief gescand en geordend. Van grootschalig herstel was in die jaren nog lang geen sprake. Dankzij de zelfwerkzaamheid van de bewoners waren er daken gedicht, dakgoten en regenpijpen hersteld en kozijnen geschilderd. De meesten hadden zelf gasleidingen, elektra en rioleringen aangelegd of hersteld, ramen en deuren gerestaureerd of nieuw gemaakt. Een aantal panden bleef echter totaal onbewoonbaar en waren gestut of dichtgemetseld. Hieronder volgt een selectie uit mijn fotoserie. Wie het gebied kent en er wel eens rondloopt zal moeten beamen dat de restauratie niet alleen hard nodig was, maar ook goed gelukt is. Dergelijk verval van panden in Nederlandse binnensteden zie je bijna nergens meer; misdaad en drugsoverlast zijn verminderd, de sexindustrie is hier en daar teruggedrongen. De keerzijde is natuurlijk dat het gebied behoorlijk veryupt is, maar zo gaan die dingen.

Het deel van de Oude Zijds Voorburgwal tussen Sint Jansstraat (links t/o de brug) en de Blaauwlakensteeg (rechts van het midden, rechterfoto).    Foto’s Ad van der Zee, @ 1984.

Het deel van de Oude Zijds Voorburgwal tussen Sint Jansstraat (links t/o de brug) en de Blaauwlakensteeg (rechts van het midden, rechterfoto).   
Foto’s Ad van der Zee, @ 1984.

De achterzijde van Sint Annenstraat 6-8-10-12. De pandjes uit oorspronkelijk 1565 hebben een grote monumentale waarde, maar waren begin 1984 totaal verkrot. Ze zijn intussen helemaal herbouwd.

Binnenterrein van het Blaauwlakenblok, met de Oude Kerk op de achtergrond.

Binnenterrein van het Blaauwlakenblok, met de Oude Kerk op de achtergrond. Foto Ad van der Zee, @ 1984.

Binnenterrein Blaauwlakenblok, gezien in de richting van de OZ Voorburgwal.

De achterzijde van mijn huis, Sint Annenstraat 28, met de katten Bor & Paco op hun ‘balkon’.

De achterzijde van mijn huis, Sint Annenstraat 28, met mijn twee katten Bor & Paco op hun ‘balkon’.

Het travestiecafé van Madame Arthur op de hoek van de Warmoesstraat en de Sint Annenstraat. KOrt daarop brandden de bovenste verdiepingen uit. Later werd het hele pand gesloopt en vervangen door nieuwbouw.

Sommige pandjes waren er erg slecht aan toe, zoals dit zwaar gestutte pand in de Sint Jansstraat.

In het pand van de foto hierboven bevond zich het wnkeltje van Pietje. Pietje verkocht alles wat hij op straat vond of wat men hem aanbood.

Zelfwerkzaamheid: een nieuw kozijn in een verwaarlossd huis en een dkraam maken waar er eerst geen was.

Zelfwerkzaamheid: een nieuw kozijn in een verwaarloosd huis en een dakraam maken waar er eerst geen was. En zelfs een dakterras!

Nog meer zelfwerkzaamheid: een raam in een blinde muur.

Natuurlijk was er allerlei levende have op het binnenterrein, veel katten, maar ook een geit. Mijn achterburen hadden zelfs een varkentje!

Achterzijde van Sint Annenstraat 18 – 22. Dit waren relatief moderne huizen, uit de jaren ’20 en ’30.

De Zwartlakensteeg was ooit de achteringang van een varieté-theater aan de Warmoesstraat, het huidige W139.

De stegen aan de OZ Voorbugwal waren ook in 1984 al met hekken afgesloten. Links de Blaauwlakensteeg en rechts de Servetsteeg.

Zwaar verkrot, maar bewoond pandje op het Binnenterrein achter de Sint Jansstraat. Het grote gebouw op de achtergrond is Hotel Krasnapolsky.

Bewoners knappen hun pand aan de Warmoesstraat op. Dit werd later de Condomerie.

Alle foto’s © Ad van der Zee, 1984.